Avrupa'nın Halep’i Avdiyivka

Ukrayna’da hükümet güçleriyle Rus yanlısı ayrılıkçılar arasında yaklaşık üç yıldır devam eden iç savaÅŸta, son günlerde çatışmalar yeniden ÅŸiddetlendi. Ayrılıkçılar geçen pazar günü, Ukrayna’nın sanayi merkezlerinden Avdiyivka kentine yoÄŸun topçu atışları ve çoklu füze sistemleriyle saldırı baÅŸlattı. Nisan 2014’te bağımsızlığını ilan eden, ancak Rusya dışında bir devlet tarafından tanınmayan Donetsk Halk Cumhuriyeti adı altında faaliyet gösteren ayrılıkçılar, Avdiyivka’yı ele geçirerek sınırlarını geniÅŸletmeyi hedefliyor. 16 bin kiÅŸinin yaÅŸadığı kentte, bombardıman nedeniyle elektrik ÅŸebekesi çöktü.

Sıcaklıkların sıfırın altında 18 derece civarında olduÄŸu kentte bu nedenle ısıtma kapasitesinin yüzde 80’i de kullanılamaz hale geldi. Ukrayna ordusunun bölgedeki sözcüsü Olena Mokirinçuk ve kentteki askeri yönetimin başında bulunan Freedon Vekua, AFP ajansına yaptıkları açıklamalarda ısıtma sorununun henüz çözülemediÄŸini ve doÄŸalgaz akışının da durduÄŸunu belirtti. Problemi çözmek için hala ÅŸansları olduÄŸu belirten yetkililer, buna karşın kentte “Muhtemel bir tahliye hareketi için hazırlık yaptıklarını” açıkladı. DoÄŸalgaz ÅŸirketinin yetkilileri, ÅŸehrin ısınması için dört bin işçinin 24 saat çalıştığını söyledi.

Kentte kurulan sivil yardım noktalarında iki binden fazla kiÅŸi kuyruk oluÅŸturdu. Ä°nsanlar, sıcak bir yer bulabilmek için hükümet tarafından kurulan çadırlara akın etti, izdiham oluÅŸtu. Çocuklar ve hastaların çoÄŸunlukta olduÄŸu 175 kiÅŸi ise kentten tahliye edildi. Rusya, Suriye’nin Halep kentinde de benzer bir yöntem uygulamıştı.

Avdiyivka’daki çatışmalarda, Rus yapımı tank ve silahların kullanıldığı görüldü. Haftalar boyunca devam eden bombardımanda binden fazla sivil yaÅŸamını yitirmiÅŸti. Ayrıca Rusya ve Esad rejimi, kentin elektrik ve su ÅŸebekesini de iÅŸlemez hale getirmiÅŸti. Muhalifler, sonunda tahliye anlaÅŸması imzalamak zorunda kalmıştı. Avdiyivka’daki sivil kayıpları Halep’teki kadar büyük olmasa da Avrupa BirliÄŸi (AB), önümüzdeki sürecin daha çok sivil ölümüne zemin hazırladığı yönünde bir açıklama yaptı.

Ukrayna hükümeti ayrıca çatışmalarda her iki tarfatan 10 sivil ve savaşçının öldüğünü bildirdi. Ayrılıkçılardansa konuya iliÅŸkin açıklama gelmedi. Ukrayna DışiÅŸleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Rusya’nın Minsk ateÅŸkes anlaÅŸmasını kasten ihlal ederek gerçek niyetini ortaya koyduÄŸu savunuldu.

Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise çatışmayı baÅŸlatan tarafın Ukrayna olduÄŸunu savundu. Ä°lk saldırının pazartesi günü Ukrayna güçlerinden geldiÄŸini söyleyen Peskov, Kiev yönetiminin Minsk AnlaÅŸması’nı deldiÄŸini öne sürdü. AB dış iliÅŸkiler biriminden yapılan açıklamada ise “Son günlerde Avdiyivka çevresinde yaÅŸanan yoÄŸun çatışmalarda yasaklı silahların kullanıldığı ve bunun ateÅŸkesin kasten ihlali anlamına geldiÄŸi” belirtildi.

Çatışmaların durdurulması çaÄŸrısı yapıldı. Ukrayna’da 2013 sonunda baÅŸlayan sokak eylemleri sonucunda Rus yanlısı hükümetin devrilmesinin ardından, Nisan 2014’te iç savaÅŸ baÅŸlamıştı. Donetsk ve Lugansk bölgelerinde Moskova yanlısı halk cumhuriyetleri kurulmuÅŸ, ayrıca Rusya Kırım’ı ilhak etmiÅŸti. Ukrayna’daki çatışmalarda çok sayıda Rus gücü de savaşıyor. Kremlin yönetimi, bu unsurların ‘gönüllü’ olduÄŸunu iddia ediyor.